| Pomniki 2 Korpusu Polskiego na Monte Cassino są w niebezpieczeństwie.
Prywatny przedsiębiorca, który wynajął obszar Albanety na Monte Cassino - gdzie, niedaleko
polskiego cmentarza, znajdują się trzy pomniki wzniesione przez II Korpus Polski w 1945 r.
(obelisk, czołg i żelazny krzyż) - realizuje projekt, który może ponownie uniemożliwić
swobodny dostęp do pomników.
Projekt został oficjalnie zaprezentowany na konferencji 27 czerwca br. w opactwie na Monte
Cassino, w obecności władz cywilnych i religijnych oraz dziennikarzy i opiera się na umowie
najmu między opatem i przedsiębiorcą z października 2015 r. W umowie o dzierżawę przewidziany jest bilet wstępu na cały obszar, a więc także do miejsc,
w których znajdują się pomniki. Ponieważ drogi prowadzące do pomników znajdują się
częściowo na terenie należącym do opactwa, dostęp do nich będzie zatem płatny, albo
zależny od uznania najemcy.
Pomimo że:
1. pomniki i związane z nimi drogi dojazdowe zostały zbudowane przez 2 Korpus
Polski w 1945 r. za zgodą Opactwa i mogły być swobodnie użytkowane do 2015 r .;
2. państwo włoskie ogłosiło niedawno, że te trzy pomniki stanowią dobra kulturalne
służące interesowi publicznemu, a zatem dostęp do nich musi być wolny;
3. włoski sąd administracyjny odrzucił wniosek dzierżawcy i opactwa o
"sprywatyzowanie" drogi gminnej, a więc publicznej, od której odchodzą drogi
prowadzące do pomników.
Przypomnijmy, że w grudniu 2015 roku ten sam dzierżawca - jako pierwszy akt swojego
projektu - stworzył na Albanecie oburzającą "Wioskę Świętego Mikołaja" (z biletem wstępu,
głośną muzyką i świątecznymi dekoracjami nawet na historycznym kamiennym
drogowskazie), które wywołały tak wielkie protesty na całym świecie, że dzięki nim “Wioska
Św. Mikołaja” została zamknięta.
Dzisiejsza sytuacja jest pod pewnymi względami jeszcze poważniejsza niż w grudniu 2015 r.,
ponieważ wtedy było to jednorazowe wydarzenie, a projekt z 27 czerwca br. wydaje się
stwarzać warunki do trwałego ograniczania polskiej suwerenności nad pomnikami.
W przedstawionym projekcie, przedsiębiorca ma również rozpocząć produkcję piwa w rejonie
Albanety, które będzie się nazywało "Monte Cassino", co brzmi jak prawdziwy afront dla
pamięci tak wielu żołnierzy, którzy polegli na Monte Cassino.
W październiku 2016 r. Ambasada RP w Rzymie przekazała Opactwu precyzyjne postulaty,
których akceptacja pozwoliłaby na zażegnanie sporu ze stroną polską w sprawie Albanety.
Ambasada wystąpiła do Opactwa z 2 zasadniczymi postulatami:
1. sformalizowania prawa do swobodnego i bezpłatnego dostępu do pomników
istniejących od ponad 70 lat, w formie konkretnego aktu prawnego, gwarantującego
niezależnego od najemcy dostępu do pomników
2. zmiany umowy najmu w punktach, w których przewiduje się działalność niezgodną z
sakralnym charakterem tego miejsca, taką jak produkcja piwa.
Żaden z powyższych postulatów nie został zaakceptowany.
Wszystko to jest nie do przyjęcia.
Apelujemy do polskiej społeczności na świecie, aby w zdecydowany sposób wyraziła swoją
opinię, tak by przekonać Opactwo na Monte Cassino, do zmiany swoich decyzji i wyrażenia
zgody na postulaty Ambasady RP.
Rzym, lipiec 2018
Urszula Stefanska-Andreini - Prezes Związku Polskiego we Włoszech
Pietro Rogacien - Prezes Fundacji Muzeum Pamięci 2 Korpusu Polskiego
Felix Molski o sprawie Monte Cassino w Radiu 2000FM, start na 11-tej minucie
IN ENGLISH
The monuments of the 2nd Polish Corps in Montecassino are in danger.
The businessman who rented the Albaneta area of Montecassino - where, not far from the
Polish cemetery, three monuments erected by the 2nd Polish Corps in 1945 are situated
(obelisk, tank and iron cross) - is carrying out a project that risks preventing free access to
those monuments again.
The project was officially presented at a conference - on June, 27 - in the Abbey of
Montecassino, in the presence of civil and religious authorities as well as journalists and is
based on the lease contract signed by the Abbot and the entrepreneur in October 2015.
The lease stipulates the possibility for the entry ticket to the entire rented area and therefore
to the sites where the monuments are located. Since the roads leading to the monuments
are located partly on land owned by the Abbey, access to the monuments will be therefore
subject to payment or at the discretion of the tenant.
However:
1. the monuments and related access roads were built by the 2nd Polish Corps in 1945 with
the consent of the Abbey and were freely usable until 2015;
2. the Italian state declared recently that the three monuments are a cultural heritage of a
public interest and therefore must be freely accessible;
3. the Italian administrative court has rejected the attempt of the tenant and the abbey to
"privatize" the public municipal road from which the roads leading to the monuments branch
off.
Archiwalne zdjęcie odsłonięcia pomnika |
We recall that in December 2015 the same entrepreneur - as the first act of his project – set
up in the Albaneta area an outrageous "Santa Claus Village" (with admission ticket, loud
music, and Christmas decorations hanging even on the historic Polish signals), which
generated so much indignation throughout the world and that it was closed for protests.
Today the situation in some ways is even more serious than that of December 2015.
At that
time it was a single event, while the project illustrated on June 27, seems to set the
conditions for permanent limitation of the Polish sovereignty over monuments.
The project presented by the entrepreneur involves the production of beer in the Albaneta
area, named "Montecassino". This sounds like a real affront to the memory of soldiers who
died in the Monte Cassino battle.
In October 2016, the Polish Embassy in Rome forwarded to the Abbey precise requests the
acceptance of which would be considered essential for the settlement of contrasts created
with the Polish side concerning the Albaneta.
There were two essential requests to the Abbey made by the Embassy:
1. to formalize the right of a free access to monuments that has existed for more than 70
years, stipulating a specific legal act which would make access to those monuments
independent from the activities of the tenant
2. modify the lease contract in a way that it will not allow to undertake activities which
would be inappropriate to the sacred nature of the area, such as the production of beer.
None of the above requests has been accepted.
All this is unacceptable.
We appeal to all Poles in the world to make their voices heard in order to convince the Abbey
of Montecassino to meet the requests presented by the Polish Embassy.
Rome, July 2018
Urszula Stefanska-Andreini - President of the Polish Association in Italy
Pietro Rogacien - President of the Memorial Museum Foundation of the 2nd Polish Corps 
Cmentarz na Monte Cassiono. Foto Felix Molski |
| 
