| W dniach 9 – 10 czerwca 2007, w Klubie Polskim w Ashfield (Sydney) odbył się 39. Zjazd Delegatów organizacji polskich, które tworzą Radę Naczelną Polonii Australijskiej i Nowozelandzkiej (RN). Gospodarzem Zjazdu była Federacja Organizacji Polskich w Nowej Południowej Walii (NPW).
W piątek, 8 czerwca, w godzinach wieczornych gospodarze urządzili przyjęcie, na które zaproszono przedstawicieli władz lokalnych - m.in. Johna Aquilinę – lidera parlamentarnego klubu rządzącej partii (ALP) oraz Johna Ajaka, członka opozycji w Izbie Wyższej i lidera Partii Liberalnej w NPW. Zebranych przywitał Jerzy Krajewski, prezes Federacji NPW. Po nim głos zabierali kolejno: John Aquilina, John Ajaka oraz ustępujący prezes RN dr Janusz Rygielski.
John Aquilina zabłysnął znajomością historii osadnictwa polskiego w Australii i spraw Polonii australijskiej. John Ajaka obiecał popierać wysiłki Polonii broniącej nazwy Mt. Kościuszko.
Obaj mówcy podkreślili wkład Pawła Strzeleckiego w odkrywaniu Australii oraz znaczenie nazwy najwyższego szczytu – Kościuszko. Janusz Rygielski podziękował im za ich przyjazny stosunek do tych spraw zauważając, że - niestety - nie wszyscy Australijczycy podzielają ich stanowisko. Na przykład prof. Tim Flannery, znany z działalności na rzecz ochrony środowiska, w najnowszym wydaniu swej książki o odkrywcach (pionierach) Australii pominął nazwisko Pawła Strzeleckiego, za to poświęcił spory rozdział Johnowi Lotskiemu, twierdząc, że podróżnik ten był Niemcem, podczas gdy uznaje się, że był on albo Polakiem albo Czechem.
9 czerwca rano Komisja Weryfikacyjna przydzieliła mandaty następującym organizacjom członkowskim RN: Federacja Płd. Australii – 1, Federacja Wiktorii – 20, Federacja NPW – 15, Fundacja Polska NPW – 1, KOPA – 2, SPK – 8, MAPA – 1, Polska Macierz Szkolna – 2, Rada Organizacji ACT – 3, Rada Pol. Zach. Aust. - 2; AK NPW – 1, Stow. Pol. w Qld „Polonia” – 6, Lotnicy NPW – 1, Zjednoczenie Polek – 1, Harcerstwo – 1, Zw. Pol. Hobart – 2, Zw. Pol. w Wollongong – 1, Zw. Sybiraków NZ – 2.
Łącznie 70 mandatów dla 18 reprezentowanych organizacji.
Związek Polski w Wollongong uiścił zaległe od 4 lat składki (z racji swej liczebności przysługiwałoby mu 4 mandaty, ale zadowolił się jednym).
Ustępujący prezes Janusz Rygielski otworzył Zjazd Delegatów witając konsulów Henryka Dobrowolskiego i Grzegorza Jopkiewicza, rektora Polskiej Misji Katolickiej w Australii i NZ ks. Wiesława Słowika SJ, delegatów, gości i przedstawicieli polonijnych mediów.
Przewodniczącym Zjazdu został przez aklamację Krzysztof Łańcucki AM. Na skrutatorów wybrano Krystynę Misiak i Marię Nowak, a na protokolantów Bożenę Szymańską i Itę Szymańską.
Ks. Słowik odmówił krótką modlitwę w intencji obrad Zjazdu. Następnie minutą ciszy uczczono pamięć zmarłych w ubiegłym roku działaczy polonijnych.
Po stwierdzeniu kworum i przyjęciu sprawozdania Komisji Weryfikacyjnej oraz ustaleniu porządku obrad rozpatrzono wniosek o przyjęcie Zrzeszenia Organizacji Polonijnych w NPW (ZOP) do RN. Ustępujące Prezydium RN oddaliło ten wniosek, motywując swą decyzję brakiem czasu na rozpatrzenie sprawy, którą skierowało do Komisji Arbitrażowej, zaś ZOP skorzystał z prawa odwołania się Zjazdu Delegatów.
Sekretarz ZOP, Małgorzata Kwiatkowska, przedstawiła historię nowej organizacji (w jej skład wchodzą: Związek Polski w Wollongong, zespół "Lajkonik", "Sports Masters" i fundacja "Sydnejskie Orły") i jej cele. Podkreśliła, że Zrzeszenie pragnie współpracować ze wszystkimi organizacjami Rady Naczelnej i krzewić kulturę polską w Australii.
W dyskusji na ten temat wziął również udział prezes Związku Polskiego w Wollongong Witold Śmigulski. Dyskusja dotyczyła interpretacji punktu statutu RN, który nie dopuszcza członkostwa więcej niż jednej federacji z tego samego stanu.
Za przyjęciem ZOP do RN głosowało 23 delegatów, przeciw było 47.
Po wprowadzeniu jednej poprawki do protokołu z poprzedniego (38.) Zjazdu, protokół ten został przyjęty.
W celu wprowadzenia poprawek do Statutu RN autorstwa ustępującego Prezydium, przewodniczący - zgodnie ze statutem RN - zawiesił obrady i otworzył Specjalny Zjazd. Po dyskusji i przyjęciu poprawek dotyczących członkostwa osób w Prezydium RN i sposobów korespondencji, przewodniczący zakończył Specjalny Zjazd i wznowił obrady Zjazdu Delegatów.
Sprawozdania składali: prezes RN, skarbnik, Komisja Arbitrażowa, Fundusz Wieczysty, Komisja Oświatowa, Komisja Rewizyjna, Komisja Oświatowa Polonii Australijskiej oraz Audytor. Długie ale ciekawe i wyczerpujące sprawozdanie prezesa Janusza Rygielskiego opublikuje Tygodnik Polski.
Po przerwie obiadowej nastąpiła ożywiona dyskusja nad sprawozdaniami. Kontrowersję wywołały różnice w interpretacji statutu RN co do kompetencji Komisji Arbitrażowej i zakresu ingerencji Rady Naczelnej w wewnętrzne sprawy organizacji członkowskich (m.in. Zbigniew Sudułł).
Zwrócono też uwagę (m.in. Anna Kurzak) na brak przejrzystości w przydzielaniu grantów przez Fundusz Wieczysty. Proponowano, by administratorzy Funduszu wypracowali i opublikowali kryteria, na podstawie których przyznaje się granty.
Komisja Rewizyjna zaproponowała udzielenie ustępującemu Prezydium absolutorium z podziękowaniem, co zebrani zaakceptowali.
Przeprowadzono wybory nowego Prezydium RN. Na funkcje prezesa kandydował tylko Andrzej Alwast z Kanbery. Został wybrany przez aklamację. Na wiceprezesa zaproponowano kandydatury Ity Szymańskiej z Brisbane i Jerzego Krajewskiego z Sydney. Po przedstawieniu się kandydatów, w wyniku tajnego głosowania wiceprezesem została Ita Szymańska.
Na wniosek prezesa Alwasta (aby zapewnić kworum na zebraniach Prezydium RN w Kanberze) do Prezydium weszły następujące osoby: Halina Zobel - Zubrzycka, Andrzej Wojkowski, Wiesław Kaczmarek, Paweł Potapowicz i Adam Malarz (wszyscy z "młodszej" Polonii). Do składu Prezydium zaproponowano również delegatów z innych stanów: Włodzimierza Wnuka (Melbourne), Leszka Wikarjusza (Brisbane), Jerzego Krajewskiego (Sydney) i Jana Roya – Wojciechowskiego (NZ). Na mocy statutu RN, do Prezydium wchodzą także rektor Polskiej Misji Katolickiej w Australii i NZ (ks. Wiesław Słowik SJ) i przewodniczący/a KOPA (Bożena Szymańska). Skład nowego Prezydium zaaprobowano przez aklamację, gdyż nie było konieczności przeprowadzania wyborów.
Skład Komisji Rewizyjnej: Wanda Horky – przewodnicząca, Stefan Brożek – wiceprzewodniczący, członkowie: M. Danis i M. Oktałowicz oraz zastępcy członków: Krystyna Misiak i Mieczysław Swat.
Skład Komisji Arbitrażowej: Marian Pawlik – przewodniczący, Janusz Rygielski – wiceprzewodniczący, trzech członków: Anna Kurzak, Krzysztof Łańcucki i Adam Drahan, oraz zastępcy: Elżbieta Cesarska i Stanisław Mikołajski.
Komitet Administracyjny Funduszu Wieczystego: Mieczysław Małecki – przewodniczący, Jadwiga Solka – Krajewska – wiceprzewodnicząca, Stanisław Mikołajski – sekretarz, Tadeusz Tarmas – skarbnik, Jan Dobrucki – referat imprezowy, oraz członkowie: dr Józef Czyniewski, Tadeusz Mider, Maria Nowak, Agata Satała i ks. Tadeusz Przybylak (T. Chr).
Prezes Andrzej Alwast przedstawił propozycję programu RN na następną kadencję - szeroka współpraca pomiędzy organizacjami, w tym i tymi, które nie są członkami RN, przyciągnięcie do organizacji młodszego pokolenia i promocję Polonii w Polsce. Na tegoroczny Zjazd Polonii Świata w Polsce przydzielono Radzie Naczelnej 8 miejsc. Prezes poinformował, że Prezydium wydeleguje Itę Szymańską, która będzie przewodniczyć jednej z grup tematycznych. Delegatem Rady Naczelnej będzie również W.Wnuk, przebywający w czasie Zjazdu w Polsce.
Z osobnej puli Wspólnota Polska zaproponowała zaproszenie przedstawiciela Polskiej Misji Katolickiej w Australii, mediów (Tygodnik Polski, Puls Polonii) oraz prof. Pakulskiego z Tasmanii (byłego prezesa AIPA).
Marian Pawlik zaproponował, aby RN zajęło się sprawą skasowania bezpłatnego dostępu Polonii australijskiej do transmisji TVP poprzez Internet dla nowych subskrybentów.
Omówiono znaczący - tak prestiżowo jak i finansowo - sukces festiwalu PolArt2006 na Tasmanii pod kierownictwem Tomasza Prokopa i już trwające przygotowania do PolArt2009 w Adelajdzie.
Dr Zdzisław Derwiński z MAPA (Melbourne) nawiązał do promocji polskości – w grudniu przypada 150. rocznica urodzin Josepha Conrada-Korzeniowskiego.
Aleksander Gancarz proponował, aby RN skupiła się na większym oddziaływaniu w australijskich sferach politycznych.
M. Nowak omówiła uczestnictwo harcerzy w Światowych Dniach Młodzieży w przyszłym roku i prosiła o wsparcie ze strony RN.
M. Swat zauważył, że grupa polonijnych działaczy kurczy się i prosił o pobudzenie większego zainteresowania sprawami polskimi wśród młodszych. Obawia się o majątek pozostawiony przez starą Polonię; zaproponował utworzenie fundacji polskiej dla krzewienia polskości.
Halina Szunejko (Zach. Au.) przedstawiła promocję Polski i Polaków na przykładzie działalności Rady w Zachodniej Australii.
K. Misiak podziękowała poprzedniemu prezydium Rady za 8 lat wytężonej pracy. Poprosiła nowe prezydium o bliższe kontakty z organizacjami członkowskimi.
Konsul Jopkiewicz ustosunkował się do obchodów roku Josepha Conrada i potwierdził, że w Melbourne, Sydney i Adelajdzie zostanie zaprezentowana wystawa literatury Conrada-Korzeniowskiego. Prosił o lobbying w sprawie braku umowy o wymianie pomiędzy SBS a Telewizją Polską.
Z. Derwiński przedstawił listę dezyderatów:
• Rada Naczelna powinna rozważyć ideę porozumień/umów z organizacjami, które chcą działać dla dobra Polonii i polskości, a które nie są członkami RN.
• skrytykował praktykę uznawania jednej organizacji "dachowej" w poszczególnych stanach
• zaapelował o włączanie do prac młodego pokolenia
• zalecał kontynuację prac nad inwentaryzacją majątku Polonii australijskiej
• proponował, aby rozszerzyć uprawnienia Komisji Arbitrażowej tak, aby stała się ciałem mogącym ingerować w sprawy organizacji członkowskich RN.
Z. Derwińskiego poparł Z. Sudułł.
M. Łacek zaapelowała o pracę a nie nadstawianie "głów do koronacji". Podziękowała innym stanom za poparcie w promocji konkursu muzycznego im. Ewy Malewicz.
Ewa Habijanec (młodsze pokolenie) poprosiła, aby sprawozdania i materiały RN wydawać również po angielsku, gdyż młodzież urodzona w Australii ma trudności ze zrozumieniem skomplikowanej polszczyzny.
Na wniosek H. Szunejko delegaci na Zjazd nadali dr Januszowi Rygielskiemu tytuł Honorowego Przewodniczącego Rady Naczelnej.
Na koniec przewodniczący udzielił głosu przedstawicielkom zespołu "Lajkonik" Bożenie Pagin i Urszuli Lang.
Ustalono, że następny 40. Zjazd odbędzie się w Adelajdzie.
Zjazd zakończono odśpiewaniem hymnu polskiego, po czym nowo wybrane władze RN i delegaci udali się do pobliskiego kościoła na polską Mszę, którą celebrował ks. Artur Botur.
Prezydium Rady Naczelnej Polonii Australijskiej i Nowozelandzkiej
| 
